Τι είναι ευτυχία;

Δεν θα γίνει ιδιαίτερη αναφορά στην προσωπική άποψη της ευτυχίας όμως θα γίνει μια προσωπική ανασκόπηση στους μηχανισμούς δημιουργίας και αναζήτησης αυτής.

 Αφορμή για την δημιουργία αυτού του άρθρου είναι το ίδιο το αυθεντικό χαμόγελο που παρουσιάζετε σαν οπτική αναπαράσταση μιας στιγμής γεμάτη ευτυχία.

Στιγμές λοιπόν. Είναι η ευτυχία στιγμές, ή τρόπος ζωής για να δούμε την ζωή από την οπτική που θα μας χαρίσει διηνεκή χαρά με πρότυπο την δυστυχία;

Γιατί η δυστυχία μπορεί να είναι εκεί,-και είναι- ένας τόνος! Η ευτυχία απαλά να την καλύπτει με το πέπλο της, σαν αχνισμένη ζάχαρη τόσο αχνά που ανατριχιάζει η ποσότητα και η αγριότητα της πρώτης και ωχριά μπροστά στην λεπτότητα και το μεγαλείο της δεύτερης. Κάπως έτσι είναι και στην ζωή μας, καθώς μέσα στην δυστυχία μας έρχονται στιγμές ευτυχίας και προσπαθούμε να τις καρφιτσώσουμε στην ψυχή μας για να σιγουρευτούμε πώς δεν θα φύγουν για πολύ καιρό.

Από την γέννηση μας ακόμα δημιουργούμε την ευτυχία μας ανάλογα με την βιολογία και τα βιώματα μας. Τα επίκτητα και εκ γενετής χαρακτηριστικά μας ουσιαστικά αντιμάχονται για να δημιουργήσουν πρότυπα ευτυχίας με υποκειμενικά κριτήρια. Εκτός από την ροή της ζωής και τα λιγότερα ελεγχόμενα δεδομένα για την δημιουργία των πρότυπων παίζει ρόλο και η κατάσταση στην οποία βρίσκεται το άτομο.

Κάνοντας μια αναδρομή στο προηγούμενο άρθρο, μπορούμε να αναφερθούμε στην διαφορετικότητα και τον τρόπο προσεγγίσης της κάνωντας επίκληση στην αυθέντια για όσο το δυνατών μικρότερη απόκλιση από την γενικότητα:

Κατά τον Αριστοτέλη η ευτυχία βρίσκεται στην ηρεμία της ψυχής και όχι στα πλούτη.

Κατά τον  Rolf-Dobeli στο βιβλίο του ‘The art of the good life’(Σελ. ix) στην εισαγωγή τίθεται το ερώτημα για την ευτυχία ‘Είναι καλύτερο να καταδιώκουμε την ευτυχία η να αποφεύγουμε την δυστυχία;’

Κατά τον συγγραφέα  Στέφανο Ξενάκη στο βιβλίο του  ‘Το δώρο’ (Σελ. 119):

‘Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΕΥΤΥΧΊΑ

Η ευτυχία βγαίνει από μέσα.
Όταν την μοιράζεσαι την πολλαπλασιάζεις.
Είναι ευλογία να χαίρεσαι με την χαρά του άλλου.

Όπως επίσης και μια υπέροχη συσχέτιση μεταξύ επιτυχίας και ευτυχίας στο εν λόγο βιβλίο (Σελ.62):

Επιτυχία είναι να έχεις αυτό που θέλεις.
Ευτυχία είναι να θέλεις αυτό που έχεις.
Οι περισσότεροι στην ευτυχία την πατάμε.

Κατά τον Λέον Τολστόι:  “Ευτυχία δεν είναι να κάνεις πάντα αυτό που θέλεις,αλλά να θέλεις αυτό που κάνεις.”

Κατά την Κική Δημουλά: “Ευτυχία…είδα και έπαθα να μην έχω την ανάγκη της”

Εδώ φαίνεται (έστω και από ένα μικρό δείγμα υπο το πρίσμα της γενικότητας και αυθεντίας) η διαφορετική προσέγγιση της ευτυχίας, και η ανάγκη  η και όχι- για μια ζωή γεμάτη.

Από πού πηγάζει όμως η κάθε εξιδανικευμένη άποψη για την ευτυχία;

Θεωρώ πως από την γέννηση μας ακόμα και τα πρώτα μας ερεθίσματα η ευτυχία γεννιέται μέσα μας. Πλάθεται μέσα από της αισθήσεις και καταλαβαίνουμε την ουσία της όταν απουσιάζει και στην θέση της φανερώνεται το τίποτα! Τι πιο σκληρό από το τίποτα, όχι δυστυχία αλλά η αίσθηση της αναισθησίας.

Είναι κάτι σαν το αντίθετο της αγάπης  (εάν και δεν υπάρχει ξε-αγαπώ),όταν την θέση της πάρει η ουδετερότητα και η ψυχρότητα. Σαν ένα άτομο στο απόλυτο μηδέν (όσο αυτό είναι δυνατόν) που δεν του δίνεται η ευκαιρία να πάρει και να δώσει παρά μόνο να υπάρχει εκεί.

Είναι άραγε το είδος ευτυχίας εκ γενετής η επίκτητο χαρακτηριστικό. Φταίει το dna και τα πρώτα ερεθίσματα, η μήπως διαλέγουμε να είμαστε ευτυχισμένοι με τα εκάστοτε δεδομένα και την αντίδραση μας απέναντι τους.

Η απάντηση βρίσκεται κάπου στην μέση καθώς τα εκ γενετής χαρακτηριστικά μας ορίζουν την βάση της ευτυχίας καθώς τροφοδοτούν τις επιθυμίες με βάση την βιολογία μας και τα βιώματα μας ή οι εμπειρίες μας, ‘τελειοποιούν’ την εκάστοτε ευτυχία μας. Αυτό πιθανώς σημαίνει τι έχουμε εμείς ως ευτυχία στην ζωή μας ως ιδανικό, και ίσως είναι στιγμές που δεν έχουμε βιώσει παρά μόνο ‘δημιουργήσει’ στο μυαλό μας και ίσως τελικά δεν ήταν και οι ιδανικές για εμάς.

Κατά την γνωσιοεπιστήμη, η έλλειψη μιας δυνατότητας από τον άνθρωπο, ειδικά όταν αφορά σημείο του εγκεφάλου μας (πχ Alzhaimer) μας βοηθά να κατανοήσομε καλύτερα την ίδια λειτουργία της μνήμης και ανάκλησης αυτής. Έτσι και με την ευτυχία θα συμφωνήσουμε με την αρχική μας αναφορά από τον Rolf-Dobeli με την αποφυγή της δυστυχίας για την εύρεση της ευτυχίας. Στο βιβλίο του πολύ ορθά αναφέρει την άποψη  “Do nothing wrong and the right thing will happen”. Σκεφτείτε να οδηγείτε ένα αμάξι και να σκεφτείτε την τέλεια οδήγηση. Σίγουρα οι παράμετροι είναι πολλοί για να ορίσουμε κάτι τέτοιο. Σκεπτόμενοι όμως τι χρειάζεται να κάνουμε για να μην οδηγούμε λάθος (πχ μειωμένη ταχύτητα, εγρηγόρση κτλπ), πετυχαίνουμε ουσιαστικά μια αποφυγή ατυχήματος. Έτσι και με την ευτυχία!

Τι είναι ευτυχία τελικά, ίσως η γεύση της αγαπημένης σοκολάτας σε συνδυασμό με την ελπίδα ότι θα χάσεις τις θερμίδες που πήρες με απαλό τρεξιματάκι να σε γεμίζει χαμόγελα και να ορμάς καταπάνω της σαν μικρό παιδί, και ας μην τρέξεις μετά.Είναι κάτι απλό μα καί συνδυαστικό ταυτόχρονα. Πιθανώς η απάντηση βρίσκεται στις μειλιχίες σκέψεις μας και στις απολήξεις των νευρώνων μας που αποζητούν ζωή από τις εντολές του εγκεφάλου μας.

Ευτυχία σίγουρα είναι και μια ασύμμετρη φωτογραφία που δείχνει πολλά για τον δημιουργό της!

Μην ξεχνάμε ευτυχία είναι να γελάς μπορεί και να κλαίς από ευτυχία,να είσαι απολύτως αδράνης για να ζήσεις την στιγμή η να εξωτερικεύσεις όλη σου την ενέργεια.

Ζωή η επιβίωση;

Κατσουλέας Διονύσης
Αγαπάω την τεχνολογία και τους ανθρώπους, ειδικά όταν ανακαλύπτω τι κρύβουν στα τρανζίστορ και στις ψυχές τους αντίστοιχα! Φοιτητής φυσικής με πηγή ενέργειας τα χαμόγελα και κίνητρο τον προβληματισμό.
~Integrity roads to uniqueness~

Βιβλιογραφία:
Στέφανος Ξενάκης (2019), “Το δώρο” (Ένα τετράδιο θαυμάτων). KEY BOOKS
Rolf Dobelli (2017),  “The art of the good life”