Κήλη Μεσοσπονδύλιου Δίσκου
- Τι είναι;
- Γιατί εμφανίζεται;
- Πως αντιμετωπίζεται;
Η σπονδυλική μας στήλη αποτελείται από 24 οστά, τους σπονδύλους οι οποίοι είναι τοποθετημένοι ο ένας πάνω στον άλλο και δημιουργούν ένα κανάλι στο οποίο υπάρχει και προστατεύεται ο νωτιαίος μυελός. Ανάμεσα στα οστά υπάρχει ένα υλικό σαν μαξιλάρι το οποίο λειτουργεί ως ανάρτηση προστατεύοντας τη σπονδυλική στήλη από φορτία κατά τη καθημερινότητα (π.χ όταν περπατάμε, τρέχουμε, σηκώνουμε βάρος)
Το ”μαξιλάρι” αυτό αποτελείται από ένα σκληρό περίβλημα σαν λάστιχο, ενώ στο κέντρο του είναι μαλακό με τη υφή του να είναι σαν ζελέ. Η κήλη δημιουργείται όταν μέρος από τον πυρήνα του, το κέντρο του δηλαδή, μέσω κάποιας σχισμής πιέζεται προς τα έξω και μπορεί να δημιουργήσει πόνο, μούδιασμα ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις ανάλογα με το μέγεθος της κήλης προκαλείται παράλυση του άκρου και δυσλειτουργία σε φυσικές σωματικές ανάγκες (π.χ τουαλέτα) όπου και συστήνεται η άμεση χειρουργική αποκατάσταση.
Καθώς ο δίσκος αποτελείται σχεδόν εξολοκλήρου από νερό, όσο μεγαλώνουμε παρατηρείται σταδιακή αφυδάτωση του δίσκου που είναι αποτέλεσμα της φυσιολογικής φθοράς του σώματος. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι όλοι θα πάθουν κήλη, απλώς υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα με τη γήρανση. Στις μικρότερες ηλικίες επίσης μπορεί να παρατηρηθεί κήλη αλλά συνήθως είναι από τραυματισμό (λανθασμένη άρση βαρέως αντικειμένου, ατύχημα). Επίσης έχει παρατηρηθεί πως οι άνδρες 20-50 ετών έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν κήλη σε σχέση με τις γυναίκες.
Κήλη μπορεί να εμφανιστεί παντού στη σπονδυλική στήλη, αλλά συνήθως εμφανίζεται στην οσφυική μοίρα – κάτω χαμηλά στη μέση.
Επιπρόσθετοι παράγοντες που συμβάλουν στην εμφάνιση κήλης είναι :
- Καθιστική ζωή
- Αυξημένο σωματικό βάρος
- Συνεχόμενη καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης (Βαριές χειρωνακτικές εργασίες)
- Κάπνισμα
Παλαιότερα ήταν πολύ διαδεδομένη η εικόνα στα δεξιά (ένα μεγάλο κόκκινο αντικείμενο να προεξέχει από τη σπονδυλική στήλη), η οποία όταν την έβλεπε κάποιος με πόνο στη μέση περισσότερο ένιωθε τρομοκρατημένος παρά σίγουρος ότι θα γίνει καλά. Τελευταία αρχίζουμε να απομακρυνόμαστε από αυτή την εικόνα καθώς αρκετοί φυσικοθεραπευτές και γιατροί που εξειδικεύονται στον πόνο, αντιλαμβάνονται πως ο πόνος είναι αρκετά περίπλοκος και δεν εξηγείται μόνο από “αυτό το κόκκινο πράγμα στην άκρη”. Εξάλλου πολλές πρόσφατες μελέτες αναφέρουν ότι η κήλη τις περισσότερες φορές είναι ασυμπτωματική, δηλαδή δεν προκαλεί καμία δυσφορία ή πόνο. Επίσης, σημαντικές πληροφορίες είναι ότι η κήλη βελτιώνεται από μόνη της σε βάθος χρόνου – 2 στις 3 απορροφούνται! – όπως και ότι όσο μεγαλύτερη είναι η κήλη τόσο πιο γρήγορα θα απορροφηθεί!
Στο δίλημμα χειρουργείο ή όχι, έρευνες αναφέρουν πως η Φυσικοθεραπεία θα πρέπει να είναι η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης, μέσω ασκήσεων, βελτίωση λανθασμένων προτύπων στάσης και βάδισης και ειδικών τεχνικών κινητοποίησης που έχουν δείξει ΠΟΛΥ καλύτερα αποτελέσματα στον πόνο τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Βέβαια, όπως αναφέρθηκε και νωρίτερα, σε επικίνδυνες καταστάσεις που παρατηρείται έντονο μούδιασμα ή αναισθησία, αφόρητος πόνος και δυσλειτουργία σε φυσικές σωματικές ανάγκες, το χειρουργείο είναι απαραίτητο και γίνεται άμεσα.
Η φυσικοθεραπεία επομένως είναι ο πιο σημαντικός τρόπος αντιμετώπισης της δισκοκήλης και των συμπτωμάτων αυτής! Όσο πιο έγκαιρη η έναρξη της θεραπείας τόσο πιο γρήγορη η ανάρρωση.
Παζαρίδης Χρυσόστομος MSc
Φυσικοθεραπευτής Δράσης ΕΚΟ
Πανεπιστήμιο Πατρών
