Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα

Το Σύνδρομο
Καρπιαίου Σωλήνα (ΣΚΣ) είναι συχνή αιτία μουδιάσματος και πόνου στο χέρι
και τα δάκτυλα, προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες αλλά συνδέεται και  με την αυξημένη χρήση κινητών τηλεφώνων,
υπολογιστών, τάμπλετ κλπ., για αυτό είναι γνωστό και  ως νόσος του πληκτρολογίου.

Είναι μια διαταραχή που προκαλείται από την πίεση του
μέσου νεύρου στον καρπό και πιο συγκεκριμένα στην ανατομική περιοχή του
καρπιαίου σωλήνα.

Ο καρπιαίος σωλήνας είναι οστεο-ινώδης σωλήνας που το
έδαφος του αποτελούν τα οστά του καρπού και την κορυφή του ο εγκάρσιος
σύνδεσμος του καρπού. Το περιεχόμενο του καρπιαίου σωλήνα, εκτός από το μέσο
νεύρο, είναι οι καμπτήρες τένοντες που εκτελούν τις κινήσεις των δακτύλων. Ο
σωλήνας είναι ανένδοτος και οποιαδήποτε αύξηση του όγκου των περιεχομένων ιστών
(κυρίως του ελύτρου των καμπτήρων τενόντων), μειώνει την ποσότητα του χώρου
μέσα στον καρπό, προκαλώντας έτσι ερεθισμό ή συμπίεση του νεύρου.

Το μέσο νεύρο
εκτείνεται από τον αυχένα (αυχενικές νευρικές ρίζες) έως τον καρπό και το χέρι
και είναι υπεύθυνο για την αισθητικότητα στην παλαμιαία επιφάνεια του
αντίχειρα, του δείκτη, του μέσου και του μισού παράμεσου, αλλά και την
κινητικότητα  μυών των δακτύλων ελέγχοντας
έτσι την κίνηση τους (νόσος του πληκτρολογίου).

Αίτια

Τα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν σε πίεση του μέσου
νεύρου στον καρπιαίο σωλήνα είναι πολλά.

• επαναλαμβανόμενη έντονη χρησιμοποίηση των χεριών
• επαναλαμβανόμενες κινήσεις κάμψεως του καρπού
• τραυματισμός στο χέρι ή τον καρπό και ιδιαίτερα
  κατάγματα του περιφερικού τμήματος του αντιβραχίου
• συστηματικές φλεγμονώδεις παθήσεις π.χ ρευματοειδής
  αρθρίτιδα
• ενδοκρινολογικές διαταραχές π.χ σακχαρώδης διαβήτης,
  υποθυρεοειδισμός, εμμηνόπαυση
• εγκυμοσύνη και θηλασμός
• παχυσαρκία
• ανατομικές ανωμαλίες π.χ συγγενής στενός καρπιαίος
  σωλήνας
• τοπικοί όγκοι

Σε αρκετές περιπτώσεις πάντως δεν υπάρχει εμφανής αιτία.

Συμπτώματα

Τα συνηθέστερα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι:

• Ø  Μούδιασμα στα
  δάκτυλα που νερώνονται από το μέσο νεύρο, δηλαδή στον αντίχειρα, στο δείκτη,
  στο μέσο και στο μισό παράμεσο, τα οποία γίνονται
  εντονότερα τόσο κατά την διάρκεια της ημέρας, αλλά κυρίως κατά την νυχτερινή κατάκλιση. Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν ή βελτιώνονται με την ανύψωση του μέλους, την
  άσκηση και το τίναγμα του χεριού και επιδεινώνονται σε καταστάσεις όπου ο
  καρπός βρίσκεται σε κάμψη όπως στην οδήγηση ακόμα και στο διάβασμα της εφημερίδας.
• Περίεργη
  αίσθηση (υπαισθησίες ή και παραισθησίες) και πόνος που αντανακλάται κεντρικά προς
  το αντιβράχιο και τον ώμο.
• Μυική αδυναμία
  με ατροφία των μυών του θέναρος εμφανίζεται σε παραμελημένες καταστάσεις, με
  αποτέλεσμα να πέφτουν αντικείμενα από το χέρι ή να υπάρχει δυσκολία σε λεπτές
  κινήσεις όπως το κούμπωμα των κουμπιών του πουκαμίσου.
• Αίσθηση
  ηλεκτρικού ρεύματος στα δάκτυλα

Διάγνωση

Η διάγνωση του συνδρόμου του ΣΚΣ επιτυγχάνεται με:

το ιστορικό του ασθενούς που βάζει την υποψία (π.χ εργασία με
υπέρχρηση του καρπού)

την κλινική εξέταση που περιλαμβάνει έλεγχο της αισθητικότητας του χεριού
και έλεγχο της μυϊκής ισχύος καθώς επίσης και συγκεκριμένες κλινικές δοκιμασίες
που προκαλούν τα συμπτώματα του ασθενούς

Το Ηλεκτρομυογράφημα που θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση ελέγχοντας την
ηλεκτρική αγωγιμότητα των νεύρων του χεριού.

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και άλλες
αιτίες με παρόμοια κλινική εικόνα και προκαλούν δυσαισθησίες στα χέρια και τα
δάκτυλα, όπως:

• η πίεση του μέσου νεύρου κεντρικότερα από το καρπό
• η κήλη αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου, 
• το σύνδρομο πρηνιστού
• ορισμένες παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος
• κατανάλωση υπερβολικού αλκοόλ
• ορισμένα φάρμακα και χημειοθεραπείες
• όποια κίνηση πιέζει τα νεύρα ή μειώνει την παροχή
  αίματος σε αυτήν την περιοχή για παρατεταμένο χρονικό διάστημα

Η σωστή κλινικοεργαστηριακή εξέταση θα καθορίσει την
ακριβή αιτία της συμπτωματολογίας και θα επιλέξει τη θεραπεία.

Θεραπεία

Στις περισσότερες περιπτώσεις το ΣΚΣ θα επιδεινώνεται σταδιακά εφόσον δεν
αντιμετωπισθεί. Η θεραπεία του μπορεί να είναι
συντηρητική ή χειρουργική

Συντηρητική
Αντιμετώπιση

1. Αποφυγή κινήσεως κάμψεως του καρπού ή τροποποίηση
   κάποιας γνωστής χειρωνακτικής εργασίας (αν είναι αυτή η αιτία πρόκλησης του
   συνδρόμου)
2. Εφαρμογή νάρθηκα κυρίως τη νύχτα και στις
   δραστηριότητες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα και ανάπαυση του μέλους (μείωση
   του ερεθισμού της περιοχής)
3. Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
4. Έγχυση κορτιζόνης τοπικά σε επιλεγμένες περιπτώσεις

Αν διαγνωστεί και αντιμετωπισθεί εγκαίρως,  το ΣΚΣ μπορεί να
υποχωρήσει χωρίς χειρουργική αντιμετώπιση.

Χειρουργική Αντιμετώπιση

Στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στην συντηρητική θεραπεία ή στις πιο
προχωρημένες περιπτώσεις, ειδικά αυτές που έχουν και μυϊκή αδυναμία, η
αντιμετώπιση είναι χειρουργική (κλασική ή αρθροσκοπική τεχνική) και συνίσταται
σε αποσυμπίεση του μέσου νεύρου με διατομή του εγκαρσίου συνδέσμου.

Συνήθως μετά το χειρουργείο ο ασθενής θα έχει το χέρι του δεμένο με
επίδεσμο και θα φέρει μια ανάρτηση προκειμένου να μην πρηστεί.  Η κίνηση
των δακτύλων γίνεται άμεσα και θα βοηθήσει επίσης στην αποφυγή του οιδήματος.
Συνίστανται φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση για καλύτερη και γρηγορότερη
αποκατάσταση. Οι καθημερινές δραστηριότητες επιτρέπονται σχεδόν αμέσως μετά το
χειρουργείο με αποφυγή των πιο βαριών εργασιών. Η οδήγηση συνήθως είναι δυνατή
σύντομα και μόλις ο ασθενής νιώσει άνετα. Η αποχή από την εργασία εξαρτάται από
το είδος της εργασίας και το είδος της επέμβασης (αρθροσκοπικό ή ανοιχτό) και
συνήθως δεν διαρκεί πάνω από ένα μήνα με εξαίρεση βαριές χειρωνακτικές εργασίες.

Ασπασία Καγκελάρη
Φυσίατρος
Δράση ΕΚΟ Πανεπιστημίου Πατρών